É domingo pola noite, baixo o lixo -dise aínda o polvo, en Ferrol, ou a globalización acabou con el?- e dou un paseo ata o porto. Son as nove da noite e hai case vinte e dous graos: o cambio climático, ademais de impedirme durmir ben en outubro, fai que as terrazas estean cheas de xente. Eu paso polo seu lado e miro para eles. Algúns grupos falan bastante animados, pero hai varias parellas que miran cada un ao seu móbil, calados. Pregúntome se estarán ben, ou se a miña impresión será correcta.
Unha psicóloga díxome hai tempo que a vida era unha cuestión de relacións persoais. Eu supoño que na afirmación había certa deformación profesional, como se un médico di que o a vida é cuestión de saúde, un cura que é cuestión de fe, un matemático, de probabilidades, un economista, de cartos, ou un neuroquímico, de serotonina. Pero o caso é que o dixo, e eu en xeral tendo a concordar.
A quen me quere escoitar, ás veces lle falo da miña teoría das capas da cebola. Segundo ela, a nosa vida ten un centro ao redor do cal imos engadindo capas. Algunhas escollémolas nós, outras vanse pousando soas, algunhas son moi importantes e outras semellan case caprichos de adorno; pero todas elas van contribuíndo a conformar a nosa vida, sexa para enriquecela e facela máis plena, máis completa e atractiva, sexa para todo o contrario: capas que pesan sobre nos e sóbrannos. De aí que teñamos que traballalas, e intentar que vallan a pena, que sumen, e limpar o resto.
Pero todas elas, por sorte que teñamos e boas que vaian saíndo, asentan sobre o centro. O centro é o fundamental, o núcleo de todo; e sen el, por apetecibles, impresionantes, rechamantes, envexables ou caras que sexan, as sucesivas capas acabarán por afundirse, porque lles falta a base, o que sostén todo o demais. E é aí onde entran a xogar -todo isto era unha introdución- as relacións. E máis concretamente, polo menos no meu caso, o amor.
O amor, no máis amplo sentido da palabra: a amizade, o amor da familia, o amor aos e dos fillos, e por suposto o amor de parella -e imaxino que habería que engadir o amor propio, o amor a un mesmo, como nos levamos con nós, pero ese é outro melón para abrir outro día-. Con iso asegurado, é verdade que, aínda así, a vida pode ir mal, moi mal, de tantas formas como desgracias hai; pero, sen iso, se ese centro sentimental está mal, se está enfermo ou simplemente baleiro, para min non hai nada que facer: a vida vai estar baleira tamén.
Hoxe fun ao muelle, despois dun domingo sen nada especial. Din ese paseo e mirei á xente, e volvín a casa. Pero estaba remexido e non acougaba. E, nesa situación, o normal tería sido ir ás capas, escoller unha, poñela no punto de mira e discutir dela. Tería sido o normal e, como de costume, inútil. Porque, as máis das veces, o que falla, o que está a mover todo o demais, do que hai que falar, é do centro da cebola.