Hai xa un ano (algunhas veces parece que pasou rápido, outras que se estendeu en longuras inacabables, coma se cada día gardara en si mesmo varios) que o viaxante comezou esta colaboración con Enfoques, e fíxoo sacándolle importancia á ameaza que levaba semanas consolidándose en China, ironizando sobre o que aínda consideraba infundadas esaxeracións mediáticas, convencido de que en pouco tempo todo ía quedar reducido, como xa ocorrera noutras ocasións, a un incidente propio de remotos territorios. Un bo xeito de empezar, dende logo. Unha boa carta de presentación.
O viaxante, entón, vía máis perigo no medo que a mensaxería informativa estaba xenerando que no propio virus. Agora, tanto tempo despois, aínda que só pasara un ano, acaba de ler «Viral», un ensaio apaixonante e rigoroso (que aproveita para recomendar) sobre a chamada virosfera escrito polo investigador asturiano, radicado en EEUU, Juan Fueyo, e promete non caer de novo nunha lixeireza semellante.
Pero entón, en consonancia coas autoridades sanitarias e boa parte da poboación, parecíalle imposible (e non sabería explicar en que apoiaba tal parecer) que aquilo que ocorría noutras partes do mundo puidera tamén pasar aquí, nas invulnerables sociedades occidentais. Mais pasou. Está pasando. E pode volver pasar. A estas alturas todos deberiamos ser conscientes diso. A estas alturas, despois de varias ondas previsibles, inmersos no peor dunha delas, todos deberiamos ser conscientes. Porén, aquí estamos, así estamos, intentando salvar calquera cousa menos a vida.
Primeiro foi o verán. Como non podiamos facer festas, dedicámonos con fruición ás non-festas, de menos rebumbio pero de similar concentración familiar. Despois, no outono, asolagados de novo, comezamos a pensar en salvar o Nadal. Como fora. Non sei se ao final conseguimos salvalo, ou nin iso, pero si que o prezo que vimos pagando por intentalo acada cotas que non deberiamos asumir de ningún xeito. Os milleiros de contaxiados e, sobre todo, os centos de falecidos, debuxan unha figura arrepiante, un pesadelo de números afiados coma navallas sobre a pupila impávida dunha poboación dorida, si, e cansa, pero tamén proclive a metabolizar axiña calquera tipo de anomalía.
Banalizamos o mal, banalizamos a morte. Se hai anos aceptabamos a sangría semanal de mortos nas estradas coma un tributo debido ao deus progreso, agora corremos o risco, e non podemos permitilo, de aceptar a catástrofe pandémica con resignado fatalismo, coma se non estivera nas nosas mans facer o posible para evitala. E en gran medida está nas nosas mans. Non na man dura que algúns lles piden as autoridades. Está nas nosas. No noso sentido da responsabilidade.
No noso impulso ético. No noso sentido da solidariedade. Nos principios que definen iso que podemos chamar dignidade humana. Principios que, ademais de practicar, debemos esixir aos que nos representan. O seu incumprimento debe ser invalidante, sen paliativos. A frivolidade ten un límite. É necesario que empecemos a tratarnos con seriedade. Calquera se pode equivocar, e non unha senón moitas veces, pero a historia da mesma pedra sería mellor ila esquecendo. Polo noso ben, é dicir, polo de todos.
