Hai momentos do día nos que fago un repaso mental das frontes que teño abertas, dos problemas pendentes. Coma calquera, supoño. Miro se todo está en orde ou hai –como diría Paul McCartney- sombras colgando sobre min. Este repaso ás veces é voluntario, como polas mañás ou ao deitarme á noite, e outras sáeme só, sen querer, e é como un ruxerruxe do que non sempre son consciente, pero que non deixo de notar. Supoño que é o ruído de fondo que un trata de acalar cando fai meditación, para así librarse por un intre desa tensión e descansar un pouco.
O caso é que ese repaso, moi frecuentemente, arroxa un resultado peor do desexado. Como o de calquera, volvo a supoñer. Porque, en efecto, hai sombras, hai algunha nube escura no horizonte: as notas do neno, a viaxe da miña filla, a operación do meu irmán, ou a última discusión, aínda sen pechar, con Marta. E vou atendéndoas, ou esperando a ver que pasa, ata que se vai despexando o panorama, ou non, e veñen novos desacougos.
Pero teño dous problemas. Ou un só, a miña maneira de ser, con dúas manifestacións.
Por un lado, ben sei que todo ese exame ten pouco ou nada de obxectivo. Son consciente de que o meu carácter, así como lle quita importancia a algunhas cousas, ve problemas onde outra xente no tería ningún. Pero creo que nese xogo entre optimismo e pesimismo saio perdendo, e que me viría moi ben ser quen de me reeducar, e aprender, basicamente, a celebrar o que teño e o que tiven, en lugar de lamentar o que me falta, botar de menos o que xa pasou, e temer o que está por vir.
Hai pouco, un amigo contábame que a súa muller, que morreu nova, lle dicía, ao final, que o que máis sentía era todo o que se ía perder. Tódalas cousas que habían de pasar, de pasarlles aos seus, ao fillos, aos netos, aos amigos, que ela xa non vería. Aínda que pode ser unha obviedade, dende aquel día non mo quito da cabeza, e ata parece que estou sendo capaz de aproveitala, eu que podo.
A segunda consecuencia do meu xeito de afrontar as cousas, non é que sexa peor, pero si que me fai sentir máis parvo. E é que, mesmo cando ese repaso que fago na cama, paseando pola rúa ou indo no coche sae ben, mesmo cando, para miña sorpresa, comprobo que non, que non se ve nube ningunha, que non teño problemas asexando, aínda así cóstame alegrarme. Cóstame tranquilizarme e, no canto de me relaxar e gozar da feliz circunstancia, sigo dándolle voltas, alerta por mor dunha inquietude da que non podo desembarazarme. Unha inquietude provocada, parece, polo medo ao que poida pasar, polo medo a que pase algo, e que, naturalmente, me arruína o presente.
Hai dous relatos, cuxos títulos non lembro, un de Henry James e outro de G. K. Chesterton. No primeiro, o dono dunha casa ten a sensación dunha presencia, dun intruso, durante anos; persígueo polas habitacións da súa mansión para sorprendelo, moitas veces cre estar a piques de encontralo, e mesmo nalgunha ocasión está seguro de percibir a súa sombra, pero nunca é quen de velo; nunca, e pasa a vida así, intranquilo por un perigo que non atopa xamais. No segundo, o de Chesterton, ao cándido Padre Brown consúltanlle un misterioso caso de roubo: un home cóntalle que moitos anos atrás un coñecido, inimigo seu, entrara na súa casa e escapara, dicíndolle dende a porta, ao saír, que levaba con el algo moi prezado, sen o cal a vida do dono non volvería ser a mesma, e que, sen embargo, nunca sería capaz de saber que era. Como así foi, porque pasou anos poñendo a casa do revés, repasando as súas pertenzas, facendo memoria, sen descubrir qué lle faltaba. O curiña, finalmente, entendería qué lle roubaran: a súa tranquilidade.
Pois eu, ás veces, identifícome con eses dous homes: un ameazado por un perigo que nunca viu, e o outro intranquilo porque lle falta algo, pero non sabe o que.