Se un domingo de sol ao mediodía, xa un pouco tarde, case ás tres e media, un vai ao bar dunha amiga, un bar novo, pequeniño e bonito, e come un prato de xamón e outro de queixo, cunhas olivas que eran coma gotas de aceite, e uns xurelos en escabeche, con dúas cañas, e despóis volve a casa e entorna as contras e fai o amor, a verdade é que parece difícil non ser feliz. Pero ben sabemos que non é así. Que as cousas non son tan doadas, que no flotan na nada nin chegan soas nin cobren, illadas, o horizonte todo.
Hai xa moito tempo, nos anos peores do terrorismo de ETA, Fernando Sabater, ese gran divulgador da filosofía excomungado do progresismo, escribira unha columna na que contaba un xantar polas rúas de San Sebastián, con amigos, pintxos e viño, e na que se marabillaba do fácil que era estar ben, e, sen embargo, canta xente parecía non comprendelo. E pola aquela columna dixéranlle de todo menos bonito: frívolo, superficial, elitista, pouco comprometido… E non tiñan razón, porque Sabater non era nada diso, pero a tiñan, porque era certo que estaba dando unha receita que non estaba ao alcance de calquera; e iso entraña sempre certa inxustiza. É coma recomendarlle a un traballador ao borde da extenuación e ao límite da supervivencia que o que ten que facer é perderse un mes no Caribe.
Tamén eu sei que a miña fórmula parte dunha base necesaria: hai que ter cartos para ir comer, hai que ter unha habitación coas contras axeitadas para deixar na penumbra, hai que vivir os domingos coa tranquilidade que da volver ao traballo o luns, e, dende logo, hai que ter ao lado a persoa coa que queres facer o amor, e que ela pense o mesmo. Así que si, é certo, non vale coma remedio. Non vale coma solución para chegar a se sentir mellor, porque vivilo xa é ter deixado atrás o problema. Recomendalo é tan tonto como dicirlle a alguén tenso que se relaxe. Pero, aínda así, eu creo que hai quen pode e non o ve, quen o ten ao alcance e non peta nalgunhas portas.
Dende a estreada perspectiva dos meus cincuenta anos, sei que, para min, a felicidade consiste nunha base de tranquilidade -amor, saúde, diñeiro para non pasar apuros, un entorno agradable, boa conciencia e a sensación de non estar demasiado embrutecido intelectualmente-, na que de cando en vez xurde un momento de alegría aguda. E non fai falla ser moi listo para saber que o difícil na vida é acadar esa base. Pero si que hai que selo un pouco para entender que iso non chega, que un domingo de cada poucos un ten que ir charlar mentres come uns xurelos en escabeche.
